Bilim insanlarının ortak özellikleri nelerdir? Sorusunun cevabını kısaca, maddeler halinde “bilimin dokuz temel özelliğini” açıklayarak vermeye çalışacağız. Tarih boyunca yaşamış ve günümüz dünyasının oluşmasına, teknolojik gelişmelere ciddi katkılar vermiş yüzlerce bilim insanı var. Her biri buluşları sırasında farklı yaklaşımlar gütmüş, bazıları tamamen tesadüfen bir şeyleri keşfetmiştir. Ancak ortam yaptıkları bazı şeyler var, işte biz de buna “bilimin temelleri” diyoruz. İşte maddeler halinde bilim insanlarının ortak özellikleri:
- Nesnellik
- Doğrulanabilirlik
- Etik Tarafsızlık
- Sistematik Keşif
- Güvenilirlik
- Kesinlik
- Doğruluk
- Tahmin edilebilirlik
Bilim İnsanlarının Ortak Özellikleri Nelerdir
Nesnellik
Bilimsel bilgiler ve bilim insanları nesneldir. Nesnellik basit ve gerçekleri birinin olmasını istediği gibi değil, oldukları gibi görme ve kabul etmek anlamına gelir. Objektif olmak için kişinin kendi önyargılarına, inançlarına, isteklerine, değerlerine ve tercihlerine karşı dikkatli olması gerekir. Nesnellik, kişinin her türden öznel düşünceyi ve önyargıyı bir kenara bırakmasını gerektirir.
Doğrulanabilirlik
Vikipedi‘ye göre bilim, duyu verilerine, yani duyularımız aracılığıyla toplanan verilere dayanır (göz, kulak, burun, dil ve dokunma). Bilimsel bilgi, doğrulanabilir kanıtlara (somut olgusal gözlemlere) dayanır, böylece diğer gözlemciler aynı fenomeni gözlemleyebilir, tartabilir, ölçebilir ve doğruluk için gözlemi kontrol edebilir.
Etik Tarafsızlık
Bilim ve mucitlerin düşünceleri etik olarak tarafsızdır, sadece bilgiyi ararlar. Bu bilginin nasıl kullanılacağı toplumsal değerler tarafından belirlenir. Bilgi farklı alanlarda kullanılabilir. Atom enerjisi hakkındaki bilgiler, hastalıkları iyileştirmek veya atom bombası üretmek için kullanılabilir, iyi veya kötüye kullanmak tamamen insanın kendi doğasının eseridir.
Etik tarafsızlık, bilim adamının hiçbir değeri olmadığı anlamına gelmez. Burada sadece, değerlerinin araştırmasının tasarımını ve davranışını bozmasına izin vermemesi gerektiği anlamına gelir. Bu nedenle, bilimsel bilgi değer olarak bağımsızdır.
Sistematik Keşif
Bilimsel bir araştırma, incelenmekte olan problemle ilgili gerçekleri toplamak ve analiz etmek için belirli bir ardışık prosedürü, organize bir planı veya araştırma tasarımını benimser. Genel olarak, bu plan birkaç bilimsel adım içerir (hipotezi belirleme, veri toplanması, veri analizi (sınıflandırma, kodlama ve tablolama), bilimsel genelleme ve tahmin.
Güvenilirlik
Bilimsel bilgi, öngörülen koşullar altında bir kez değil, tekrar tekrar ortaya aynı sonuçları vermelidir. Her yerde ve her zaman belirtilen koşullar altında yeniden üretilebilir ve rastgele gözlemlere dayanan sonuçlar pek güvenilir değildir.
Kesinlik
Bilimsel bilgi kesindir. Bazı edebi yazılarda olduğu gibi belirsiz veya anonim değildir. Tennyson’un, “Her an bir insan ölür ve her an bir insan doğar” sözü bir edebiyat örneğidir ama bilim değildir. Bunun bilimsel olarak kabul görmesi için şu şekilde yazılmalıdır: “Hindistan’da, 2001 nüfus sayımına göre, ortalama olarak her 10 saniyede bir, bir adam ölüyor; ortalama olarak her 4 saniyede bir bebek doğuyor.” Kesinlik, kesin sayı veya ölçüm vermeyi gerektirir. Bilimsel bir araştırmacı, “insanların çoğu aşk evliliklerine karşı” demek yerine, “İnsanların yüzde doksanı aşk evliliklerine karşı” der.
